Ένταξη και Ειδική Αγωγή

 Πολύς λόγος γίνεται για το πώς θα πρέπει να διδάσκονται  και άρα πού να εντάσσονται τα άτομα Ειδικής Αγωγής. Κατ’ αρχάς, σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών όλοι δικαιούνται εκπαίδευσης και μάθησης και εξάλειψης κατηγοριοποιήσεων και στερεοτυπικών αντιλήψεων. Η μειωμένη ή απολεσθείσα λειτουργική ικανότητα άσκησης κάποιας δραστηριότητας λόγω βλάβης, η παρέκκλιση από τη «φυσιολογική» σωματική και νοητική ανάπτυξη και τα αποτελέσματα των παραπάνω δυσλειτουργιών αποτελούν κοινωνικό και όχι ατομικό ζήτημα, το οποίο οφείλει η πολιτεία, η κοινωνία και το εκπαιδευτικό σύστημα να αντιμετωπίσει.

Τις τελευταίες δεκαετίες δουλεύεται το σύστημα της σχολικής ενσωμάτωσης, περισσότερο βέβαια στο εξωτερικό. Η σχολική ενσωμάτωση αποτελεί προ-στάδιο της ένταξης των ατόμων στη κοινωνία και θέτει ως εκ των ουκ άνευ το μετασχηματισμό των σχολικών μονάδων σε οργανισμούς πρόθυμους και έτοιμους να δεχτούν όλο το μαθητικό πληθυσμό. Τα πλεονεκτήματα της ενσωμάτωσης αναφέρονται στο σχεδιασμό εξειδικευμένων προγραμμάτων, στην αρτιότερη υλικοτεχνική υποδομή, στην εφαρμογή νέων εκπαιδευτικών προσεγγίσεων, στη κινητοποίηση και συμμετοχή των γονέων, στην έμφαση σε μια ανθρωπιστική παιδαγωγική και τη μετακίνηση σε μια περισσότερο ψυχοπαιδαγωγική ερμηνεία και διάγνωση.

Κριτήρια επιτυχίας της παραπάνω προσέγγισης αποτελούν, βέβαια, η σύμπραξη των εμπλεκόμενων φορέων, η εξασφάλιση της γονικής υποστήριξης, η ολοκληρωμένη εκπαίδευση των ειδικών, η συνεργασία ανάμεσα στους δασκάλους και τους ειδικούς της Ειδικής Αγωγής, η προσαρμογή του επίσημου σχολικού προγράμματος, ο σχεδιασμός εξατομικευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, η ευελιξία στις στοχοθεσίες, ο κατάλληλος τεχνικός και εργονομικός εξοπλισμός, η χρησιμοποίηση και άλλων-εναλλακτικών- μεθόδων στα προγράμματα παρέμβασης.

Πιο σημαντικό από όλα τα κριτήρια, όμως, είναι η αντιμετώπιση του παιδιού ως ολοκληρωμένη και ενιαία προσωπικότητα, με σεβασμό στις ανάγκες και τη μοναδικότητά του. Ακόμα, όμως, πιο σημαντικό είναι να εστιάζουμε στις ικανότητες και τα προσωπικά χαρακτηριστικά των ατόμων και όχι στις ελλείψεις και τα μειονεκτήματά τους.

Όλα τα παραπάνω φαίνονται τουλάχιστον μακρινό όνειρο στην Ελλάδα σήμερα. Έγκειται πλέον στην ατομική ευθύνη του καθενός μας, από το ρόλο του, να αντιληφθεί την ουσία της Ειδικής Αγωγής και να συμβάλλει, ώστε ο καθένας να πραγματώσει το βίωμα της ζωής του, καταπώς το αντιλαμβάνεται.

Κατερίνα.