Πρόπολη – Φυσικό αντιβιοτικό και όχι μόνο!

Τι είναι η πρόπολη

Η πρόπολη είναι ένα προϊόν της μέλισσας που προκύπτει από την επεξεργασία ρητινωδών χυμών από φλοιούς και οφθαλμούς ορισμένων φυτών μαζί με ειδικά ένζυμα που παράγονται από την ιδία την
μέλισσα και την προσθήκη, ενδεχομένως, υπολειμμάτων γύρης και κεριού.
Έτσι μπορεί να πει κανείς ότι πρόκειται για μια «σούπα» μικροβιακής καλλιέργειας μιας και χρησιμοποιείται για την αποστείρωση και την προστασία της κυψέλης από κάθε μικρόβιο χάρις την ισχυρή αντιμικροβιακή και αντιϊική ιδιότητα.

Ποιος ο ρόλος της πρόπολης

Η πρόπολη χρησιμοποιείται από τις μέλισσες για πολλούς σκοπούς, αλλά δυο είναι οι βασικότεροι. Ο πρώτος από αυτούς είναι για την δημιουργία μιας πάστας, με την όποια θα «γεμίζουν» όλα τα ανοίγματα, οπές, ρωγμές από τις οποίες μπορεί να εισέλθει ξένο ως προς το μελίσσι σώμα. Αυτό μπορεί να είναι νερό, σκόνη ή κάποιο οργανικό υπόλειμμα που προέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον ή και κάποιος ξένος οργανισμός όπως μια πεταλούδα, μια σφήκα, ένα σαλιγκάρι ή ακόμη και ένα ποντίκι. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε την χρήση της πρόπολης σαν έναν αντί-μικροβιακό, βακτηριοκτόνο αδιάβροχο στόκο, με τον όποιο η μέλισσα επιδιορθώνει το σπίτι της.
Ο δεύτερος και σημαντικότερος λόγος είναι για να επιτρέπει στην μέλισσα να «βαλσαμώσει» το πτώμα οποιουδήποτε εισβολέα καταφέρει να εισέλθει στο μελίσσι. Ο εισβολέας είναι σίγουρο πως θανατωθεί από τις μέλισσες-φύλακες, όμως είναι αδύνατον να μεταφερθεί το πτώμα του έξω από το μελίσσι. Το εσωτερικό του μελισσιού είναι, και πρέπει να διατηρείται πιο αποστερημένο από τον θάλαμο ενός χειρουργού και για τον λόγο αυτό πρέπει να αποτραπεί η αποσύνθεση του πτώματος και η εξάπλωση των μικροβίων που αυτό μεταφέρει. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένα πτώμα που βαλσαμώνεται με πρόπολη μπορεί να διατηρηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα της τάξης των 3-5 χρονών, ίσως και παραπάνω!! Άλλοι λόγοι, είναι η λείανση μυτερών εξογκωμάτων μέσα στο μελίσσι, ή και ως προστατευτικό, αντιβακτηριδιακό επίχρισμα στα κελιά όπου θα τοποθετήσει η βασίλισσα τα αυγά της.

Φυτά που δίνουν πρόπολη
Δυστυχώς, η μέλισσα δεν μπορεί να παρασκευάσει πρόπολη από οποιοδήποτε φυτό ή δέντρο. Όλα τα ειδή λεύκας, σημύδας, σκλήθρας, ιτιάς, βελανιδιάς, φτελιάς, οξείας, ιπποκαστανιας, ευκαλύπτου, όλα τα κωνοφόρα, αλλά και αλλά δέντρα και φυτά παράγουν ρητίνες που χρησιμεύουν για την παρασκευή πρόπολης από την μέλισσα.

Ιστορία της πρόπολης
Είναι γνωστό ότι η χρήση της πρόπολης γινόταν από την αρχαιότητα. Το όνομα της το έχει πάρει άλλωστε από τους αρχαίους Έλληνες και δηλώνει (προ της πόλης) ότι την ουσία αυτή την χρησιμοποιούν οι μέλισσες για τα πραγματοποιήσουν τα «οχυρωματικά τους έργα». Αναφορές για την πρόπολη έχουμε από τον Ιπποκράτη, τον Αριστοτέλη, τον Γαληνό, τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο και άλλους. Φαίνεται πως στην αρχαιότητα την είχαν σε πολλή μεγάλη εκτίμηση και αποτελούσε ένα από τα βασικότερα θεραπευτικά «όπλα». Αναφορές για την πρόπολη έχουμε και από άλλους λαούς της Αφρικής, της Ρωσίας και όχι μόνο. Αναφορά για την πρόπολη υπάρχει και στα κείμενα της βίβλου, όπου αναφέρεται ως το «βάλσαμο της Gilead».

Φυσικές ιδιότητες της πρόπολης
Η πρόπολη είναι μια ρητινώδης, κολλώδης γόμα με χρώμα που ποικίλει από κίτρινο-πράσινο, πορτοκαλή-πράσινο μέχρι καστανό και σκούρο καφέ. Το χρώμα της εξαρτάται από το φυτό προέλευσης της, από τις προσμείξεις κεριού και γύρης αλλά και από τον χρόνο παραμονής της στο μελίσσι. Σε χαμηλές θερμοκρασίες μικρότερες από 15ο C η πρόπολη είναι υαλοποιημένη και άρα ιδιαίτερα σκληρή. Σε μεγαλύτερες θερμοκρασίες από 30ο C αρχίζει και αποκτάει πλαστικότητα και μετατρέπεται αυξητικά σε κολλώδη, γοώδη ουσία. Τυπικά, η πρόπολη λιώνει στους 60-70ο C και έχει πυκνότητα περίπου 1,12gr/ml. Είναι εντελώς αδιάλυτη στο νερό και διαλύεται στην αιθυλική αλκοόλη, στην γλυκούλη και σε άλλους οργανικού διαλυτές.

Χημική σύσταση της πρόπολης
Η ακριβής χημική σύσταση της πρόπολης είναι ακόμη άγνωστη, και για τον λόγο αυτό δεν μπορεί να παρασκευαστεί στο εργαστήριο. Γενικά, η πρόπολη περιέχει φαλαινοειδή σε ποσοστό περίπου 50% και άλλες ουσίες όπως ρητίνες, αιολικά οξέα και εστέρες, κερί, πτητικά ελαία, πρωτεΐνες, αρκετά μεταλλικά στοιχειά, κετόνες, κινίνες, στεροειδή κ.α.

Συλλογή της πρόπολης
Οι φυτικές ρητίνες που χρειάζονται για την παρασκευή πρόπολης τις μαζεύει εξειδικευμένη ομάδα μελισσών, οι οποίες ονομάζονται συλλέκτριες πρόπολης.
Οι παράγωγες που επηρεάζουν το ποτέ οι μέλισσες θα μαζεύουν πρόπολη είναι ακόμη άγνωστοι. Γενικά, η πρόπολη συλλέγεται από την αρχή της άνοιξης ή του καλοκαιριού μέχρι και τις αρχές του χειμώνα. Η συλλογή πρόπολης από τον μελισσοκόμο, επομένως, γίνεται μέσα σε εκείνη την περίοδο. Ο σωστός τρόπος, με τον όποιο εξάγουμε πρόπολη από το μελίσσι είναι με την χρήση ειδικών τελάρων, τα όποια εισάγονται στο μελίσσι. Τα τελάρα αυτά έχουν κενά, τα όποια η μέλισσα γεμίζει με πρόπολη.
Γενικά, η μέλισσα «στρώνει» τις εσωτερικές επιφάνειες και τις διαφορές οπές του μελισσιού με πρόπολη. Ο μελισσοκόμος μπορεί να ξύσει με μια ξύστρα τις επιφάνειες αυτές και να συλλέξει την πρόπολη. Η τακτική αυτή δεν είναι σωστή, και η πρόπολη που συλλέγεται με αυτόν τον τρόπο είναι κατώτερης ποιότητας και μερικές φορές ακατάλληλη για την παρασκευή σκευασμάτων.

Τα ειδή της πρόπολης
Είναι λογικό η πρόπολη να έχει διαφορετικές ιδιότητες ανάλογα με τα φυτά από τα όποια προέρχεται. Σύμφωνα με έρευνες, φαίνεται ότι:
• Η καφέ πρόπολη αποδίδει καλύτερα για τα βακτηρίδια και τους μύκητες.
• Η κόκκινη πρόπολη αποδίδει καλύτερα για τους ιούς
• Η πράσινη πρόπολη Βραζιλίας αποδίδει καλύτερα για τον Καρκίνο

Σκευάσματα πρόπολης
Η πρόπολη μπορεί να φτάσει στο εμπόριο υπό την μορφή ακατέργαστης στερεής πρόπολης ή με την μορφή σκευασμάτων πρόπολης. Τέτοια είναι η σκόνη πρόπολης, πάστες, αλοιφές, γαλακτώματα πρόπολης, αλκοολικά ή γλυκολικα βάμματα και εκχυλίσματα πρόπολης, σιρόπια πρόπολης, αλοιφές πρόπολης, ελαία πρόπολης, χάπια και ταμπλέτες πρόπολης κ.α. Επίσης, σκευάσματα πρόπολης μπορούν να συνδυαστούν με αλλά προϊόντα της μέλισσας, όπως η γύρη και το μελί, ή ακόμη και με αλλά βοτανικά σκευάσματα.

Θεραπευτική αξία της πρόπολης
Γενικά, οι πρόπολη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο αντιμετώπισης πνευμονολογικών, αυτόνομων και εκφυλιστικών παθήσεων, σε γυναικολογικές, δερματολογικές, γαστρεντερολογικές, ωτορινολαρυγγολογίας παθήσεις, σε παθήσεις και λοιμώξεις στοματικής κοιλότητας, στην χειρουργική, στην ανάρρωση από χειρουργικές επεμβάσεις, από ασθένεια ή από τα συμπτώματα ακτινοθεραπείας. Χρησιμοποιείται και σε άλλες παθήσεις, φλεγμονές, λοιμώξεις, ιώσεις κ.τ.λ. Το εύρος χρήσης της πρόπολης είναι τεράστιο και είναι ακόμη υπό διερεύνηση.

Ειδικότερα, η πρόπολη έχει τις εξής θεραπευτικές ιδιότητες/δράσεις :Αντιφλεγμονώδης δράση

Διεγείρει την κινητικότητα των μικροφάγων κυττάρων του ανοσοποιητικού και καταστέλλει κάποια ένζυμα τα όποια επιτρέπουν σε μια φλεγμονή να αναπτυχθεί.

Αντισηπτική – αντιβακτηριδιακή δράση

Η πρόπολη έχει ευρύτατο μικροβιοκτόνο φάσμα

Αντί-υιικές ιδιότητες 

Η πρόπολη έχει ευρύ αντί-οίκο φάσμα, ενώ η δραστικότητα της εναντίων των ιών ενισχύεται σημαντικά σε συνδυασμό με την γύρη και τον βασιλικό πολτό. Έχει πιστοποιημένη δράση κατά των ιών, συμπεριλαμβανόμενου της γρίπης, του Η1Ν1 και Η1Ν3. Η κόκκινη πρόπολη της Κούβας, σε μελέτες in Vitro, σκοτώνει όλα τα καρκινικά κύτταρα και τον ιό του HIV (AIDS), ενώ φαίνεται να έχει δράση έναντι του ιού HPV (κονδυλωμάτων).

Αντιμυκητιακες ιδιότητες 

Η αντιμυκητιακη δράση της πρόπολης έχει επιβεβαιωθεί και πρακτικά εναντίων της  Candida albicans, Trichomonas vaginalis, κολοβακτηριδίων και άλλων βακτηρίων, μυκήτων και παρασίτων. Παράλληλα, με όλα τα παραπάνω, έχει δειχτεί ότι η μακροχρόνια χρήση πρόπολης δεν οδηγεί στην δημιουργία ανθεκτικών στελεχών παθογόνων μικροοργανισμών, ενώ παράλληλα καταστρέφει το ίδιο εύκολα παθογόνους μικροοργανισμούς που έχουν γίνει ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά.

Αντιοξειδωτική δράση 

Η ιδιότητα αυτή της πρόπολης εκδηλώνεται με την σάρωση των ελεύθερων ριζών οξυγόνου. Παράλληλα, προστατεύει την βιταμίνη C από την οξείδωση.

Αντί-ηπατοτομιών και ηπατοπροστατευτική δράση
Αναλγητική, Αναισθητική δράση 

Έχει δειχτεί ότι ορισμένα φλαβονοειδή της πρόπολης έχει παρόμοια δράση με ορισμένα αναλγητικά φάρμακα.

Αντικαρκινική δράση 

Η πρόπολη εμφανίζει κυτταρολογική δράση εναντίων του ινοσαρκώματος στο παχύ έντερο, καθυστερεί την εξέλιξη του καρκίνου του δέρματος, προκαλεί απόπτωση των καρκινικών κυττάρων του ήπατος και γενικά, εμποδίζει την αναπνοή των καρκινικών κυττάρων. Ο συνδυασμός πρόπολης με δηλητήριο μέλισσας έχει 100% μεγαλύτερη ικανότητα καταστροφής των καρκινικών κυττάρων και όγκων.

Αναγεννητική ιστολογική δράση
Είναι αξιοπερίεργο το γεγονός ότι, ενώ η πρόπολη εμφανίζει κατασταλτική και μερικές φορές τοξική δράση απέναντι στα καρκινικά κύτταρα, διεγείρει την αναγέννηση των υγιών ιστών. Μια από τις βασικότερες χρήσεις της πρόπολης, από την αρχαιότητα, ήταν η επούλωση των πληγών στο δέρμα ή στην στοματική κοιλότητα. Επίσης, έχει αναλγητική δράση του τραυματισμένου μυϊκού συστήματος, τόσο με εσωτερική, όσο με εξωτερική χρήση (με αλοιφή).

Ανοσοποιητική δράση
Έχει αποδειχτεί ότι η πρόπολη διεγείρει και ενισχύει το γενικό και ειδικό ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ παράλληλα αυξάνει την ιντερφερονη, προκαλώντας κυτταρική και χημική ανοσία.

Συνεργατική δράση με τα αντιβιοτικά
Έχει παρατηρηθεί ότι η πρόπολη παρουσιάζει συνεργατική δράση με ορισμένα αντιβιοτικά, ενισχύοντας την δράση τους. Υπάρχουν αντιβιοτικά με τα όποια παρουσιάζει ισχυρή, μέτρια και μικρή συνεργεία, με εύρος Χ10 έως Χ100 ενίσχυση.
Επίσης, υπάρχει η προοπτική συνδυασμού της πρόπολης με αλλά φάρμακα για την ενίσχυση της δράσης τους. Παρουσιάζει συνεργατική δράση με την βιταμίνη C και το ένζυμο Βρωμελαινη. Φαίνεται να έχει παράλληλη δράση με ανοσο-ενισχυτικά βότανα.

Αντιισταμινική δράση
Η πρόπολη, και σε συνδυασμό με την γύρη, βοηθά στην υποχώρηση των συμπτωμάτων των αλλεργιών και στην σταδιακή ανοσοποίηση.

Πρακτικά…που χρησιμοποιούμε την πρόπολη στην καθημερινότητα

• Θωράκιση Ανοσοποιητικού συστήματος
Μπορεί κανείς να χρησιμοποιεί βάμμα πρόπολης εσωτερικά για να ενισχύσει και να ανοσοποιήσει τον οργανισμό του από ιώσεις, κρυολογήματα και αλλεργίες και να διατηρεί ένα ισχυρό ενοποιητικό σύστημα. Παράλληλα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την διάρκεια μιας ίωσης, επιταχύνοντας την ανάρρωση και αμβλύνοντας τα συμπτώματα. Έχει άμεσα αποτελέσματα στον Ίο της γρίπης, των πουλερικών, του Η1Ν1 και του Η1Ν3.

• Ταχύτατη επούλωση πληγών
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πληγές, αμυχές, μώλωπες, εκχυμώσεις, πρηξίματα, οιδήματα, τραύματα και μολύνσεις κάθε τύπου στο δέρμα ή στην στοματική κοιλότητα. Η πρόπολη προκαλεί αντισηψία και ταχύτατη επούλωση, προστατεύοντας παράλληλα από μικρόβια και βακτήρια. Παράλληλα, προσκολλάται στην πληγή ή το οίδημα και το αδιαβροχοποιεί.

• Καταπολέμηση δερματικών προβλημάτων
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την θεραπεία συνήθων δερματικών προβλημάτων, τσιμπημάτων, φλογώσεων, στιγμάτων, ακμής αλλά και για την καταπολέμηση σοβαρότερων δερματικών προβλημάτων, όπως εκζέματα, ψωρίαση και αλλά. Η πρόπολη αποτελεί την μονή θεραπεία για ορισμένα ειδή ψωριάσεων, όπως για παράδειγμα η μετατραυματική ψωρίαση. Παράλληλα, μπορούμε να χρησιμοποιούμε σαπούνια, αφρόλουτρα, αλοιφές και οδοντόκρεμες που περιέχουν πρόπολη για την φροντίδα του σώματος.

Με ποιο τρόπο γίνεται η λήψη πρόπολης;
Μπορούμε να την παίρνουμε εσωτερικά με την μορφή αλκοολικού βάμματος, σε στερεή μορφή υπό την μορφή σκόνης ή ταμπλέτας και, ενδεχομένως, υπό την μορφή άλλου βρώσιμου ή ποσίμου σκευάσματος που περιέχει πρόπολη.

Πόση πρόπολη μπορεί να παίρνει κάποιος;
Δεν υπάρχει περιορισμός, δεδομένου ότι δεν μπορούμε να τύχουμε υπερδοσολογίας και ότι η πρόπολη δεν έχει τοξική δράση στον οργανισμό. Παρόλα αυτά, για πρόληψη μπορεί να παίρνει κανείς 1-3 ταμπλέτες πρόπολης ημερησίως ή ακόμη καλύτερα 20-25 σταγόνες αλκοολικού βάμματος πρόπολης περιεκτικότητας τουλάχιστον 30%. Στην περίπτωση θεραπευτικής αγωγής, η λήψη της γίνεται σύμφωνα με τις συστάσεις ειδικού μελισσοθεραπευτη, βοτανοθεραπευτη ή φυσιατρου ή του γιατρού.

ΠΗΓΗ : proionta-tis-fisis.blogspot.com

Πολεμώντας τον αυτισμό με την βοήθεια σκύλων

Λίγες ώρες με ένα σκυλάκι, σύμφωνα με μελέτες, αποτελούν βάλσαμο τόσο για την ψυχική όσο και για τη σωματική μας υγεία. Με τη θετική του ενέργεια, τη χαρούμενη φύση του και την ανιδιοτελή του αγάπη ο «καλύτερος φίλος του ανθρώπου» μπορεί να προσφέρει βοήθεια ακόμα και στην αντιμετώπιση σοβαρών ασθενειών, ενισχύοντας την αυτοπεποίθηση των ασθενών και τονώνοντας τη θέλησή τους για ζωή. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που τα προγράμματα θεραπείας με τη βοήθεια ζώων – γνωστά και ως pet therapy ή animal-assisted therapy (AAT) – εφαρμόζονται εδώ και χρόνια σε σχολεία, γηροκομεία, νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα του εξωτερικού, δίνοντας εντυπωσιακά αποτελέσματα.

Πολεμώντας τον αυτισμό 

Τον περασμένο Οκτώβριο μια ενδιαφέρουσα καναδική μελέτη που διενεργήθηκε σε αυτιστικά παιδιά και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Psychoneuroendocrinology» έδειξε ότι η καθημερινή επαφή των νεαρών εθελοντών με ειδικά εκπαιδευμένους σκύλους είχε αποτέλεσμα την εντυπωσιακή βελτίωση της συμπεριφοράς και της υγείας τους.

«Προκειμένου να μπορέσουμε να μετρήσουμε τη θετική επίδραση του σκύλου στην υγεία των παιδιών αυτών αποφασίσαμε να μετρήσουμε τα επίπεδα της ορμόνης κορτιζόλης (σ.σ.: της αποκαλούμενης και “ορμόνης του στρες”) στον οργανισμό των παιδιών» εξηγεί στο «Βήμα» η δρ Σόνια Λούπιεν, καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και διευθύντρια στο Κέντρο Μελέτης του Ανθρώπινου Στρες στο Νοσοκομείο Λουί Λαφοντέν.

«Δύο εβδομάδες πριν από την εισαγωγή των ειδικών σκύλων στα σπίτια των 42 παιδιών που έλαβαν μέρος στη μελέτη ελήφθη δείγμα σιέλου για τη μέτρηση της κορτιζόλης. Η διαδικασία αυτή επανελήφθη κατά τη διάρκεια της παραμονής των σκύλων στην κάθε οικογένεια για διάστημα τεσσάρων εβδομάδων και στο τέλος, δύο εβδομάδες αφότου είχαν απομακρυνθεί από το κάθε σπίτι» μας λέει αναλυτικά η ερευνήτρια.

Οπως τονίζει, στο συγκεκριμένο πείραμα χρησιμοποιήθηκαν σκύλοι ράτσας λαμπραντόρ που είχαν ακολουθήσει εκπαίδευση συνοδού τυφλών στο ίδρυμα MIRA με έδρα στο Κεμπέκ και η οποία κοστολογείται περί τις 10.000 δολάρια (δηλαδή περίπου 7.500 ευρώ).

«Διαπιστώσαμε λοιπόν ότι η επίδραση των σκύλων στην υγεία των αυτιστικών παιδιών ήταν πολύ ισχυρή» αναφέρει η δρ Λούπιεν. «Δεν έχω δει ξανά τόσο ανατρεπτικά αποτελέσματα σε επίπεδα κορτιζόλης». 

Τα παραδείγματα που μοιράστηκε μαζί μας η ειδικός ήταν πραγματικά καθηλωτικά: «Μια μητέρα παραπονιόταν ότι δεν μπορούσε να βγει βόλτα με το παιδάκι της, καθώς εάν ένα αυτιστικό παιδί δει για παράδειγμα μια πέτρα στον δρόμο μπορεί να κάτσει εκεί να τη χαζεύει για ώρες. Με την εισαγωγή του σκύλου και μετά κατάφερε επιτέλους να κάνει τις βόλτες που τόσο επιθυμούσε με το παιδί της, γιατί η προσοχή του επικεντρωνόταν πλέον στον σκύλο». 
Μετά το τέλος του πειράματος και ενώ οι σκύλοι είχαν χρησιμοποιηθεί «δανεικά» από τους επιστήμονες, το ίδρυμα MIRA αποφάσισε να δωρίσει στις οικογένειες που είχαν συμμετάσχει στη μελέτη τον τετράποδο «θεραπευτή» που είχαν πρόσφατα φιλοξενήσει.

Τετράποδοι «δάσκαλοι» 

Πριν από λίγο καιρό η ερευνήτρια κ. Λόρι Φρίζεν από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα, επίσης στον Καναδά, πραγματοποίησε μια άλλη μελέτη, με αντικείμενο τη βελτίωση που θα μπορούσε να προκαλέσει η παρουσία ενός ζώου ως προς τις μαθησιακές επιδόσεις των παιδιών.

Το πείραμα διάρκειας 10 εβδομάδων έγινε σε σχολεία της Νότιας Αλμπέρτα και σε αυτό έλαβαν μέρος μαθητές της Β’ Δημοτικού. Η κ. Φρίζεν επισκεπτόταν το σχολείο δύο φορές την εβδομάδα, συνοδευόμενη από τα δύο της σκυλάκια, την Τάνγκο και τον Σπάρκι, τα οποία είχαν περάσει από ειδική εκπαίδευση για σκυλιά θεραπείας στον σύλλογο Pet Therapy Society of Northern Alberta και είχαν εμπειρία από προηγούμενες συμμετοχές τους σε δραστηριότητες με παιδιά.

Σύντομα διαπίστωσε μεγάλη βελτίωση στους μικρούς μαθητές: έγιναν πιο επιμελείς, έκαναν λιγότερα λάθη και αύξησαν την αγάπη τους για την ανάγνωση ή άλλα μαθήματα που… μοιράζονταν με τον μικρό τους τετράποδο φίλο.
«Η επιτυχία του προγράμματος οφείλεται στη ζεστασιά και την ανιδιοτελή αποδοχή των σκύλων, η οποία μέσω της συμμετοχής τους σε μαθησιακές δραστηριότητες φαίνεται να προσφέρει μια μοναδική μορφή κοινωνικής και συναισθηματικής υποστήριξης. Η μεγαλύτερή μου έκπληξη ωστόσο είχε να κάνει με το γεγονός ότι τα παιδιά συμμετείχαν οικειοθελώς στο πρόγραμμα αυτό» μας λέει η κ. Φρίζεν.

«Παρά το γεγονός ότι προσωπικά αγαπώ τα ζώα, θεωρούσα ότι ανάμεσα στα παιδιά ενδεχομένως να υπήρχαν κάποια που να μην ήθελαν να συμμετέχουν στις συνεδρίες, είτε γιατί μπορεί να έτρεφαν κάποιους φόβους, είτε γιατί ήταν αλλεργικά, ή ακόμα και γιατί δεν θα τους ενδιέφερε κάτι τέτοιο. Παρ’ όλα αυτά, όχι μόνο συμμετείχαν όλα τους στις 20λεπτες συνεδρίες, αλλά οργάνωναν τα μαθήματα και τις υποχρεώσεις τους με τέτοιον τρόπο ώστε να μη χάσουν ποτέ τη σειρά τους. Αυτό ήταν πραγματικά εντυπωσιακό!» καταθέτει ενθουσιασμένη η καναδή ερευνήτρια.
Η ίδια υποστηρίζει ότι τα προγράμματα με τη βοήθεια ζώων θα μπορούσαν να αποτελέσουν πολύτιμο συμπληρωματικό εργαλλείο στον στίβο της εκπαίδευσης.

Οπως διαπίστωσε στη μελέτη της η ερευνήτρια Λόρι Φρίζεν, η παρουσία ενός ζώου στην τάξη μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τις μαθησιακές επιδόσεις των μαθητών.

Η μάθηση γίνεται παιχνίδι

«Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θύμιζε στα παιδιά “παιχνίδι” και παράλληλα τους προσέφερε τη δυνατότητα να χαλαρώσουν και να ενισχύσουν τις μαθησιακές τους ικανότητες, βάζοντας σε τάξη όλα αυτά που μάθαιναν κατά τη διάρκεια του κανονικού τους μαθήματος»αναφέρει η κυρία Φρίζεν.

Μεγάλη προσοχή όπως υπογραμμίζει η ίδια χρειάζεται ωστόσο ο σχεδιασμός των συγκεκριμένων προγραμμάτων προκειμένου να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

«Τις πρώτες δύο ημέρες βρισκόμουν στην τάξη χωρίς τους “συνοδούς” μου με σκοπό να εξηγήσω στα παιδιά τον τρόπο με τον οποίο θα έπρεπε να συμπεριφέρονται απέναντι στους σκύλους: τι θα έπρεπε να κάνουν για να τους γνωρίσουν, πώς να επικοινωνούν με αυτούς, πώς να διαβάζουν τη γλώσσα του σώματός τους, ποιες συμπεριφορές ήταν αποδεκτές από τους σκύλους και ποιες όχι. Με τον τρόπο αυτό τα παιδιά ένιωθαν αυτοπεποίθηση όταν βρίσκονταν στον ίδιο χώρο με τα ζώα» τονίζει.

Στην παρούσα φάση, κατά την κυρία Φρίζεν, βρίσκονται σε εξέλιξη αρκετά προγράμματα με ζώα που αποβλέπουν στη μαθησιακή βελτίωση παιδιών. Στην κορυφή της κατάταξης βρίσκονται οι ΗΠΑ με δραστηριοποίηση στον τομέα αυτό σε 43 Πολιτείες, ενώ ακολουθούν ο Καναδάς με τέσσερις επαρχίες, η Αυστραλία, η Βρετανία, η Ινδία και η Κίνα.

«Παρά το γεγονός ότι τα προγράμματα αυτά έχουν γίνει ευρέως γνωστά σε παγκόσμιο επίπεδο, η έρευνα ως προς τις εμπειρίες που αποκομίζουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια των συναντήσεων ή τη βοήθεια που μπορούν να προσφέρουν αυτές στο γενικότερο πλαίσιο της τάξης είναι ακόμα αρκετά περιορισμένη» σημειώνει η ερευνήτρια.

Τόνωση της αυτοεκτίμησης

Γιατί όμως τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες δείχνουν να βοηθούνται ιδιαίτερα από την παρουσία των χαριτωμένων τετράποδων;

«Τα παιδιά αυτά, ακριβώς επειδή συνήθως αισθάνονται μειονεκτικά για τις σχολικές τους επιδόσεις και αποτυχίες, μέσα από την επαφή τους με τα ζώα αποκτούν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση» απαντά η κυρία Εύα Τσώλη, ψυχολόγος με εξειδίκευση στην αξιολόγηση και αποκατάσταση μαθησιακών δυσκολιών.

«Λειτουργούν καλύτερα γιατί τα ζώα εκφράζουν την αγάπη τους ανιδιοτελώς στα παιδιά αυτά, χωρίς να τα κρίνουν ή να τα επικρίνουν όπως πολλές φορές συμβαίνει με τους δασκάλους και τους γονείς τους. Οπότε μέσα από τη μη λεκτική επικοινωνία που έχουν με τα ζώα νιώθουν μεγαλύτερη αποδοχή. Πολύ σημαντικό επίσης είναι το γεγονός ότι τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες αισθάνονται ικανοποίηση γιατί καταφέρνουν να επιτύχουν μικρούς και καθημερινούς στόχους φροντίζοντας τα κατοικίδια και μαθαίνοντας να εστιάζουν περισσότερο στις δυνατότητές τους παρά στους περιορισμούς που αντιμετωπίζουν» αναφέρει η κυρία Τσώλη.

Σύμφωνα με την ίδια, τα παιδιά που έχουν ένα κατοικίδιο στο σπίτι βοηθούνται ιδιαίτερα γιατί μέσα από την καθημερινή τους επαφή με αυτό αποκτούν σφαιρική ανάπτυξη.«Επιπλέον, μαθαίνουν να προσφέρουν στους άλλους χωρίς ανταλλάγματα, γίνονται υπεύθυνα και συνεπή άτομα, καθώς αναλαμβάνουν τη φροντίδα του κατοικιδίου τους, αυξάνουν την αυτοεκτίμηση, τον αυτοέλεγχο, την αυτοπειθαρχία, τον αυτοσεβασμό τους, ενώ παράλληλα καλλιεργούν τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, την ομαδικότητα και το πνεύμα συνεργασίας τους» συμπληρώνει.

«Από την άλλη πλευρά, στην περίπτωση των αυτιστικών παιδιών η καθημερινή επαφή με ένα ζωάκι τα βοηθά να αισθάνονται λιγότερη ανασφάλεια στον χαοτικό κόσμο, όπως αυτά τον αντιλαμβάνονται. Μπορεί δηλαδή να τα βοηθήσει να αισθάνονται λιγότερο στρες και άγχος και να αρχίσουν να κατανοούν και να συναισθάνονται τις ανάγκες των άλλων ανθρώπων. Η αλληλεπίδραση αυτή τα βοηθά ακόμα να κοινωνικοποιούνται πιο εύκολα»καταλήγει η ειδικός.

Πρώτες απόπειρες στην Ελλάδα

Το 2008, στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού του στη Σχολή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Σαουθάμπτον, ο κ. Βαγγέλης Διαμαντάκος, εκπαιδευτής σκύλων της Πολεμικής Αεροπορίας, με σπουδές στη συμπεριφορά των ζώων και στην αλληλεπίδρασή τους με τον άνθρωπο, εκπόνησε μια ενδιαφέρουσα μελέτη στο Χατζηκυριάκειο Ιδρυμα Παιδικής Προστασίας, στην οποία συμμετείχαν συνολικά 17 κορίτσια ηλικίας 7 ως 11 ετών.

«Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε με τη βοήθεια της Κάρλας – ενός νεαρού ημίαιμου θηλυκού εκπαιδευμένου σκύλου – και αφορούσε επισκέψεις δύο φορές την εβδομάδα στους χώρους του ιδρύματος για περίοδο περίπου ενάμιση μήνα» μας λέει ο κ. Διαμαντάκος.

«Κάθε φορά μαζί με τα παιδιά θέταμε έναν διαφορετικό στόχο ως προς τις ασκήσεις που μπορεί να κάνει ο σκύλος. Καταφέραμε λοιπόν να κάνουμε τα παιδιά να ασκούνται πνευματικά και σωματικά, να επικεντρώνονται στον σκύλο, να συζητούν και να ενισχύουν το ενδιαφέρον τους γι’ αυτόν, γεγονός που σύμφωνα με τη μετέπειτα αξιολόγηση τα βοήθησε σε πολλούς τομείς. Είδαμε ότι τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και τα παιδιά εμφάνισαν αισθητή βελτίωση ως προς την αυτοεκτίμησή τους, τη συμπεριφορά τους, τις σχολικές τους επιδόσεις, τις σχέσεις τους με συνομηλίκους τους και τη φυσική τους κατάσταση» υποστηρίζει.

Σε επόμενη φάση, στο πλαίσιο του διδακτορικού του, ο κ. Διαμαντάκος ετοιμάζει αντίστοιχη έρευνα σε σχολεία, υπό την επίβλεψη του κ. Γιώργου Κλεφτάρα, αναπληρωτή καθηγητή του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ 

Ο ψυχισμός του σκύλου, κατά τον εκπαιδευτή σκύλων κ. Διαμαντάκο, θα πρέπει να αποτελεί τον πυρήνα του σχεδιασμού των προγραμμάτων αυτών.

«Το ζώο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για πολύ συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, έτσι ώστε να μην έρχεται αντιμέτωπο με ατελείωτες πληροφορίες, να κουράζεται και να στρεσάρεται. Μέσα από σύντομες συνεδρίες δηλαδή, βοηθάμε τον σκύλο να προσαρμόζεται εύκολα στις νέες συνθήκες» αναλύει ο ειδικός. «Οπως και να έχει, ο σκύλος που συμμετέχει σε ένα τέτοιο πρόγραμμα θα πρέπει να έχει περάσει από εκπαίδευση, ενώ θα πρέπει να υπάρχει η παρουσία και η καθοδήγηση ενός ειδικού». 

Η ράτσα, υπογραμμίζει ο ίδιος, δεν αποτελεί ζητούμενο της ειδικής εκπαίδευσης. «Η Κάρλα που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη είναι πανέξυπνη και δεν είναι κάποιας ράτσας. Στην εκπαίδευση ο σκύλος πρέπει να μάθει να ανέχεται καταστάσεις και συμπεριφορές. Θα πρέπει να έχει εξοικειωθεί με διάφορα “ατυχήματα” που ενδεχομένως να συμβούν κατά τη διάρκεια των συναντήσεων _ όπως π.χ. το πάτημα της ουράς ή του ποδιού, ή ακόμα και με θορύβους που μπορεί να έχουν να κάνουν για παράδειγμα με τον χώρο ενός νοσοκομείου _ προκειμένου να μπορεί να αποδώσει τα μέγιστα. Θα πρέπει δηλαδή να έχει απευαισθητοποιηθεί από μια σειρά ερεθισμάτων» επισημαίνει ο κ. Διαμαντάκος. 

«Μια τέτοια εκπαίδευση κρατάει αρκετό καιρό _ έχει τουλάχιστον έξι μήνες προετοιμασίας _ και πρέπει να συνεχίζεται. Για τον σκύλο τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο. Οσο πιο νεαρός είναι τόσο πιο γρήγορα μαθαίνει, ακριβώς επειδή δεν διαθέτει άλλες εμπειρίες. Το θέμα της εκπαίδευσης συνήθως παρουσιάζεται με ένα πάρα πολύ ωραίο περιτύλιγμα, αυτό της επιβράβευσης, ενώ θα πρέπει να παρουσιάζεται όπως ακριβώς είναι: σαφώς η επιβράβευση είναι η καλύτερη και αποτελεσματικότερη μορφή εκπαίδευσης όμως, όπως υπάρχει βία και καταναγκασμός στη ζωή μας σε διάφορες μορφές, έτσι θα πρέπει και το ζώο να είναι εξοικειωμένο με αυτές, σε ανθρώπινα πάντα όρια και για συγκεκριμένους σκοπούς». 

Ποια είναι όμως τα όρια στη συμπεριφορά του ανθρώπου που όταν ξεπεραστούν προκαλούν εκνευρισμό και νευρικότητα στο σκύλο και πώς μπορούν να τεθούν υπό έλεγχο; «Το πιο συνηθισμένο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι ο σκύλος δεν εκτονώνεται όσο θα ήθελε: μένει μέσα στο σπίτι, δεν τρέχει, δεν πηγαίνει συχνές βόλτες ή πηγαίνει βόλτα με λουρί με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τρέξει» μας λέει ο εκπαιδευτής. «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συσσώρευση ενέργειας η οποία διοχετεύεται αλλού, π.χ. σε ζημιές κτλ. Εάν δεν ικανοποιούνται οι βασικές ανάγκες του σκύλου (πείνα, δίψα, απουσία φόβου-ασφάλεια, σωματική εκτόνωση, κτλ.) τότε θα έχει νευρικότητα. Το μέγεθος δεν παίζει ρόλο: όλες οι ράτσες εκπαιδεύονται ανάλογα με τις ανάγκες και τα χαρακτηριστικά τους» επισημαίνει ο κ. Διαμαντάκος.

ΠΡΟΣΠΕΡΝΩΝΤΑΣ ΤΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ 

Στην Ελλάδα, όπως μας ενημερώνει η πρόεδρος του Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου κυρία Αθηνά Τραχήλη, οποιεσδήποτε προσπάθειες για επικοινωνία είχαν γίνει κατά το παρελθόν με τα αρμόδια υπουργεία για την εισαγωγή της συγκεκριμένης θεραπευτικής προσέγγισης δεν βρήκαν ποτέ ανταπόκριση.

«Στόχος μας είναι να ξεκινήσουν τέτοια προγράμματα σε όλα τα μεγάλα νοσοκομεία»αναφέρει η κυρία Τραχήλη. «Ηδη το πρώτο πρόγραμμα επικουρικής θεραπευτικής παρέμβασης στο ογκολογικό τμήμα του Νοσοκομείου Παίδων “Αγλαΐα Κυριακού” με πρωταγωνιστή τον Χνούδο, ένα αρσενικό κουνελάκι, έχει δείξει εντυπωσιακά αποτελέσματα ως προς την ψυχική ανάταση των νεαρών ασθενών». Το χαριτωμένο ζωάκι εισήχθη στο νοσοκομείο πριν από περίπου τρία χρόνια με αφορμή τη διδακτορική διατριβή της κτηνιάτρου κυρίας Κατερίνας Λουκάκη.

«Ενόψει των γενικότερων ανακατατάξεων στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, στείλαμε επιστολή στο υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων για την ένταξη στο σχολικό πρόγραμμα μιας σειράς μαθημάτων που να ξεκινούν από την προώθηση και ανάπτυξη της ζωοφιλίας και να φτάνουν μέχρι το φυσικό περιβάλλον, την υγιεινή και την ασφάλεια των τροφίμων» λέει η κυρία Τραχήλη υπογραμμίζοντας πως η παιδεία απέναντι στα ζώα αποτελεί τη βάση για την επιτυχή εφαρμογή και κοινωνική αποδοχή τέτοιων μεθόδων θεραπευτικής παρέμβασης.

«Επειτα στην Ελλάδα δεν υπάρχει αρμόδια αρχή που να ελέγχει όλους όσοι δηλώνουν εκπαιδευτές σκύλων. Δεν υπάρχουν σχολές επαγγελματικής κατάρτισης, π.χ. ΙΕΚ ή ΤΕΙ, που να προσφέρουν σε κάποιον τη δυνατότητα να γίνει εκπαιδευτής με πιστοποιημένο κρατικό δίπλωμα» καταλήγει η πρόεδρος.

ΠΗΓΗ: tovima.gr

Δεντρολίβανο για καλή μνήμη

Ο Σαίξπηρ φαίνεται τελικά πως είχε δίκιο που έλεγε ότι το δεντρολίβανο μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη! Οι ερευνητές διαπίστωσαν για πρώτη φορά ότι, η μυρωδιά από το αιθέριο έλαιο του βοτάνου, βοηθάει τους ανθρώπους να θυμούνται πράγματα που συνήθως ξεχνάνε.

Μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς να λαμβάνουν τη φαρμακευτική τους αγωγή πάντα στην ώρα τους ή ακόμα να κάνει τους «ξεχασιάρηδες» να θυμηθούν τα γενέθλια της συντρόφου τους!

Σε μια σειρά από δοκιμασίες που έγιναν, το αιθέριο έλαιο του βοτάνου βρέθηκε ότι αυξάνει κατά 60-75% τις πιθανότητες να θυμάται κανείς να κάνει πράγματα που συνήθως τα ξεχνάει, συγκριτικά πάντα με άτομα που δεν είχαν εκτεθεί στο λάδι αυτό. Παράλληλα παρατηρήθηκε ότι ενισχύει όχι μόνο τη βραχυπρόθεσμη, αλλά και τη μακροπρόθεσμη μνήμη.

Το φυτό χρησιμοποιείται στη σύγχρονη φυτο-φαρμακοθεραπεία ως ήπιο παυσίπονο, για τις ημικρανίες, αλλά και για πεπτικά προβλήματα. Πολύ παλαιότερα ακόμα, το δεντρολίβανο είχε αναφερθεί και στη λογοτεχνία για τις ιδιότητές του, με την Οφηλία στον Άμλετ, να δηλώνει: «Υπάρχει δεντρολίβανο, που είναι για να μη ξεχνάμε…»

Ο Δρ Mark Moss, είπε: «Στη μελέτη αυτή επικεντρωθήκαμε στην προοπτική μνήμη, η οποία περιλαμβάνει την ικανότητά μας να θυμόμαστε γεγονότα που θα συμβούν στο μέλλον και την ικανότητα να θυμόμαστε την ολοκλήρωση εργασιών σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές. Αυτά είναι κρίσιμης σημασίας για την καθημερινότητα ενός ανθρώπου, ιδιαίτερα όταν για παράδειγμα κάποιος χρειάζεται να θυμηθεί να πάρει τα φάρμακά του κάποια συγκεκριμένη στιγμή ή να πάρει ένα τηλέφωνο».

Στη μελέτη, το αιθέριο έλαιο του δεντρολίβανου διαχύθηκε στην ατμόσφαιρα ενός δωματίου τοποθετώντας τέσσερις σταγόνες σε ένα μηχανισμό αρωματισμού του χώρου, πέντε λεπτά πριν οι εθελοντές μπουν στο δωμάτιο. Συνολικά 66 άτομα πήραν μέρος και τυχαιοποιήθηκαν μπαίνοντας είτε στο δωμάτιο με το άρωμα είτε σε ένα άλλο που δεν είχε έλαιο. Σε κάθε ένα από αυτά τα δωμάτια, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα τεστ με σκοπό να αξιολογηθούν οι λειτουργίες της μνήμης τους, ενώ λήφθησαν και δείγματα αίματός τους.

Τα αποτελέσματα των τεστ (και των αιματολογικών εξετάσεων) έδειξαν ότι, τα άτομα που βρίσκονταν στο δωμάτιο με το δεντρολίβανο είχαν καλύτερες «μνημονικές» επιδόσεις από εκείνα που βρίσκονταν στο άλλο δωμάτιο.

Εκ παραλλήλου πρέπει να σημειωθεί ότι, έρευνες έχουν δείξει πως μόρια πτητικών αιθέριων ελαίων (όπως του δεντρολίβανου), μπορούν να απορροφηθούν μέσω της μύτης και να βρεθούν στην κυκλοφορία του αίματος, με άμεσες –θετικές στη συγκεκριμένη περίπτωση- επιπτώσεις στη λειτουργία του εγκεφάλου.

Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα ευρήματα αυτά μπορούν να έχουν επιπτώσεις στη θεραπεία ατόμων με προβλήματα μνήμης, αν και χρειάζεται περαιτέρω έρευνα ώστε να διερευνηθεί εάν αυτή η προσέγγιση μπορεί να φανεί χρήσιμη και για ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που έχουν ήδη υποστεί ζημιά στη μνήμη τους.

ΠΗΓΗ:capitalhealth.gr

Διαλογισμός και μερικά από τα οφέλη του.

Μία νέα έρευνα του πανεπιστημίου του Harvard, σε συνεργασία και με άλλα ερευνητικά κέντρα διαπίστωσε ότι η συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα διαλογισμού οκτώ εβδομάδων είχε μετρήσιμα αποτελέσματα σχετικά με τις λειτουργίες του εγκεφάλου.

Στην έκθεσή τους  αναφέρουν ότι κατά την διάρκεια εξάσκησης του διαλογισμού βρέθηκαν αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μνήμη, την αίσθηση του εαυτού, την ενσυναίσθηση, και το άγχος. «Αν και η πρακτική του διαλογισμού συνδέεται με την αίσθηση της γαλήνης και τη φυσική χαλάρωση, όπως επί καιρό ισχυρίζονται οι ασκούντες του διαλογισμού, ο διαλογισμός προσφέρει επίσης γνωστικά και ψυχολογικά οφέλη που εξακολουθούν να υπάρχουν καθ’ όλη την διάρκεια της ημέρας» αναφέρει η συγγραφέας της μελέτης Sara Lazar του Ψυχιατρικού Ερευνητικού προγράμματος του Χάρβαρντ. «Η μελέτη αυτή δείχνει ότι οι αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου οφείλονται στον διαλογισμό και ότι οι άνθρωποι δεν είναι απλά ότι αισθάνονται καλύτερα, επειδή ξοδεύουν το χρόνο τους χαλαρώνοντας.»

Στην έρευνα συμμετείχαν δύο ομάδες, εκ των οποίων η πρώτη διαλογίζονταν κατά μέσο όρο 27 λεπτά ημερησίως ενώ η δεύτερη καθόλου. Μετά το τέλος των 8 εβδομάδων εξάσκησης, ελήφθησαν εικόνες μαγνητικής τομογραφίας εγκεφάλου και στις δύο ομάδες. Η ανάλυση των μαγνητικών τομογραφιών εγκεφάλου της πρώτης ομάδα η οποία και διαλογιζόταν,  έδειξε αύξηση της πυκνότητας στην φαιά ουσία που βρίσκεται στον ιππόκαμπο, γνωστή για την σημασία που έχει  στην μάθηση, τη μνήμη, και σε δομές που σχετίζονται με την αυτογνωσία, τη συμπόνια, και την ενδοσκόπηση.

Οι συμμετέχοντες της πρώτης ομάδας ανέφεραν μείωση του στρές η οποία σχετίζεται με την επιρροή που έχει ο διαλογισμός στην αμυγδαλή –   τμήμα του εγκεφάλου  το οποίο χαρακτηρίζεται έδρα της συναισθηματικής νοημοσύνης -. Επίσης παρατηρήθηκε πάχυνση του εγκεφαλικού φλοιού σε περιοχές που σχετίζονται με την προσοχή και την συναισθηματική ολοκλήρωση. Καμία από αυτές τις αλλαγές δεν παρατηρήθηκαν στην  δεύτερη ομάδα η οποία δεν διαλογιζόταν.

«Είναι συναρπαστικό να δούμε την πλαστικότητα του εγκεφάλου και ότι κατά την άσκηση του διαλογισμού, μπορούμε να συμβάλουμε στην αλλαγή του, να αυξήσουμε την ευημερία μας και την ποιότητα της ζωής μας», λέει η Britta Hölzel, ερευνήτρια στο MGH και στο Πανεπιστημίου Giessen της Γερμανίας.

Ιφιγένεια

Μήπως όλοι έχουμε ένα τέρας μέσα μας? Ένα ενδιαφέρον άρθρο για το Πείραμα του Μίλγκραμ

Το πείραμα του Μίλγκραμ είναι ένα από τα πιο γνωστά αντιδεοντολογικά πειράματα της ψυχολογίας, ουσιαστικά μια «φάρσα» που ξεγύμνωσε την ανθρώπινη ψυχή.

Το 1961, ο είκοσι εφτάχρονος Στάνλει Μίλγκραμ, επίκουρος καθηγητής ψυχολογίας στο Γέιλ, αποφάσισε να μελετήσει την υπακοή στην εξουσία. Είχαν περάσει λίγα μόνο χρόνια από τα φρικτά εγκλήματα των Ναζί και γινόταν μια προσπάθεια κατανόησης της συμπεριφοράς των απλών στρατιωτών και αξιωματικών των SS, οι οποίοι είχαν εξολοθρεύσει εκατομμύρια αμάχων. Η ευρέως αποδεκτή εξήγηση –πριν το πείραμα του Μίλγκραμ- ήταν η αυταρχική τευτονική διαπαιδαγώγηση και η καταπιεσμένη –κυρίως σεξουαλικά- παιδική ηλικία των Γερμανών. Όμως ο Μίλγκραμ ήταν κοινωνικός ψυχολόγος και πίστευε ότι αυτού του είδους η υπακοή –που οδηγεί στο έγκλημα- δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα μόνο της προσωπικότητας, αλλά περισσότερο των πιεστικών συνθηκών. Και το απέδειξε κάνοντας τη «φάρσα» του.

Τα υποκείμενα του πειράματος ήταν εθελοντές, κυρίως φοιτητές, οι οποίοι καλούνταν έναντι αμοιβής να συμμετέχουν σε ένα ψυχολογικό πείραμα σχετικό με τη μνήμη.

Χώριζε τους φοιτητές σε ζεύγη και –μετά από μια εικονική κλήρωση- ο ένας έπαιρνε το ρόλο του «μαθητευομένου» και ο άλλος του «δασκάλου».

Ο έκπληκτος «μαθητευόμενος» δενόταν χειροπόδαρα σε μια ηλεκτρική καρέκλα και του περνούσαν ηλεκτρόδια σε όλο το σώμα. Έπειτα του έδιναν να μάθει δέκα ζεύγη λέξεων.

Ο «δάσκαλος», από την άλλη, καθόταν μπροστά σε μια κονσόλα ηλεκτρικής γεννήτριας. Μπροστά του δέκα κουμπιά με ενδείξεις: «15 βολτ, 30 βολτ, 50 βολτ κλπ.» Το τελευταίο κουμπί έγραφε: «450 βολτ. Προσοχή! Κίνδυνος!»

Πίσω από το «δάσκαλο» στεκόταν ο πειραματιστής, ο υπεύθυνος του πειράματος. (Και περνάμε σε ενεστώτα για να γίνουμε μέτοχοι της στιγμής.)

«Θα λέτε την πρώτη λέξη από τα ζεύγη στο μαθητευόμενο. Αν κάνει λάθος θα σηκώσετε το πρώτο μοχλό και θα υποστεί ένα ηλεκτροσόκ 15 βολτ. Σε κάθε λάθος θα σηκώνετε τον αμέσως επόμενο μοχλό», λέει ο πειραματιστής και ο «δάσκαλος» αισθάνεται ήδη καλά που δεν του έτυχε στην κλήρωση ο άλλος ρόλος.

Το πείραμα ξεκινάει. Ο «δάσκαλος» λέει τις λέξεις από το μικρόφωνο. Ο «μαθητευόμενος», ήδη τρομαγμένος, απαντάει σωστά, αλλά όχι για πολύ. Μόλις κάνει το πρώτο λάθος ο «δάσκαλος» γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος του λέει να προχωρήσει στο πρώτο ηλεκτροσόκ. Ο «δάσκαλος» υπακούει. 15 βολτ δεν είναι πολλά, αλλά ο «μαθητευόμενος» έχει αλλάξει ήδη γνώμη. Παρ’ όλα αυτά απαντάει σωστά σε άλλη μια ερώτηση, αλλά στο επόμενο λάθος δέχεται 30 βολτ. «Αφήστε να φύγω», λέει ο «μαθητευόμενος» που δεν μπορεί να λυθεί. «Δε θέλω να συμμετάσχω σε αυτό το πείραμα.» Ο «δάσκαλος» κοιτάει τον πειραματιστή. Εκείνος του κάνει νόημα να συνεχίσει.

Τα βολτ αυξάνονται και τώρα πια ο πόνος είναι εμφανής στο πρόσωπο του «μαθητευόμενου», που εκλιπαρεί να τον αφήσουν ελεύθερο. Στα 200 βολτ ταρακουνιέται ολόκληρος. Ο «δάσκαλος» πριν κάθε ηλεκτροσόκ γυρνάει να κοιτάξει τον πειραματιστή. Εκείνος, με σταθερή φωνή, του λέει ότι το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί. Ο «δάσκαλος» συνεχίζει να βασανίζει έναν άγνωστο, έναν απλό φοιτητή που κλαίει, ζητάει τη βοήθεια του Θεού και παρακαλεί να τον λυπηθούν. Δεν μπορεί πια να απαντήσει στις ερωτήσεις, αλλά ο πειραματιστής λέει στο «δάσκαλο»:

«Τη σιωπή την εκλαμβάνουμε ως αποτυχημένη απάντηση και συνεχίζουμε με την τιμωρία.»

Στα 345 βολτ ο «μαθητευόμενος» τραντάζεται ολόκληρος, ουρλιάζει και χάνει τις αισθήσεις του.

Ο «δάσκαλος», ιδρωμένος και με τα χέρια του να τρέμουν, κοιτάει τον πειραματιστή.

«Μην ανησυχείτε», λέει εκείνος, «το πείραμα είναι απολύτως ελεγχόμενο… Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.»

«Μα είναι λιπόθυμος», λέει ο «δάσκαλος».

«Δεν έχει καμιά σημασία. Το πείραμα πρέπει να ολοκληρωθεί. Συνεχίστε με τον τελευταίο μοχλό.»

Πόσοι από τους εθελοντές έφτασαν ως τον τελευταίο μοχλό;

Πριν ξεκινήσει το πείραμα του ο Μίλγκραμ είχε κάνει μια «δημοσκόπηση» ανάμεσα στους ψυχιάτρους και στους ψυχολόγους, ρωτώντας ‘τους τι ποσοστό των εθελοντών θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό.

Σχεδόν όλοι απάντησαν ότι κανείς δε θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό, πέρα ίσως από κάποια άτομα με κρυπτοσαδιστικές τάσεις, καθαρά παθολογικές.

Δυστυχώς έκαναν λάθος.

Μόλις το 5% των «δασκάλων» αρνήθηκαν εξ’ αρχής να συμμετάσχουν σε ένα τέτοιο πείραμα και αποχώρησαν –συνήθως βρίζοντας τον πειραματιστή. Το υπόλοιπο 95% προχώρησε πολύ το πείραμα, πάνω από τα 150 βολτ. Και το 65%… Έφτασε μέχρι τον τελευταίο μοχλό, τα πιθανότατα θανατηφόρα 450 βολτ!

Που έγκειται η φάρσα;

Ο «μαθητευόμενος» δεν ήταν φοιτητής, αλλά ηθοποιός, που είχε προσληφθεί από το Μίλγκραμ για αυτόν ακριβώς το «ρόλο». Δεν υπήρχε ηλεκτρισμός ούτε ηλεκτροσόκ. Ο ηθοποιός υποκρινόταν. Το μοναδικό πειραματόζωο ήταν ο «δάσκαλος».  Όμως τα αποτελέσματα ήταν αληθινά: Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων θα υπακούσει και θα βασανίσει –ίσως και θα σκοτώσει- έναν άγνωστο του, αρκεί να δέχεται εντολές από κάποιον με κύρος (στην προκειμένη περίπτωση επιστημονικό) και ταυτόχρονα να αισθάνεται ότι δεν τον βαρύνει η ευθύνη για ό,τι συμβεί –αφού εκείνος «απλά ακολουθούσε τις διαταγές».  Και φυσικά οι περισσότεροι από εμάς θα σκεφτούν όταν μάθουν για αυτό το πείραμα: «Εγώ αποκλείεται να έφτανα ως τον τελευταίο μοχλό.»

Όμως δείτε τι συμβαίνει στην κοινωνία μας, κάθε μέρα.

Ο υπάλληλος της ΔΕΗ που δέχεται να κόψει το ρεύμα από έναν άνεργο ή άπορο, ξέροντας ότι έτσι τον ταπεινώνει, τον υποβάλει σε ένα διαρκές βασανιστήριο και πιθανότατα θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του, ανήκει στο 65% του τελευταίου μοχλού. Και δεν είναι καθόλου κρυπτοσαδιστής. Απλά ακολουθάει τις εντολές που του έδωσαν.

Ο υπάλληλος του σούπερ-μάρκετ που σου δίνει το χαλασμένο ψάρι και σε διαβεβαιώνει ότι είναι φρέσκο (μιλώ εξ’ ιδίας πείρας, ως αγοραστής) δε σε μισεί, παρότι γνωρίζει ότι μπορεί να πάθεις και δηλητηρίαση. Απλώς ακολουθάει εντολές.  Ο αστυνομικός ο οποίος ραντίζει με χημικά τους διαδηλωτές δεν είναι κρυπτοσαδιστής –αν και πολλοί θα διαφωνήσουν στο συγκεκριμένο παράδειγμα. Απλώς κάνει τη δουλειά του. Ο υπάλληλος της εφορίας ή της τράπεζας που υπογράφει την κατάσχεση κάποιου σπιτιού για 1.000 ευρώ χρέος, θα έφτανε ως τον τελευταίο μοχλό στο πείραμα. Γιατί υπακούει.

Ο πολιτικός που υπογράφει το μνημόνιο το οποίο οδηγεί ένα ολόκληρο έθνος στην εξαθλίωση του νεοφιλελευθερισμού θα έφτανε μέχρι τον τελευταίο μοχλό. Και αυτός υπακούει, σε εντολές πολύ πιο ισχυρές από εκείνες του πειραματιστή με την άσπρη φόρμα.  Αν όμως δούμε το πείραμα του Μίλγκραμ από την ανθρωπιστική-ηθική του πλευρά (από την πλευρά του 5% που αρνήθηκε να υπακούσει) θα καταλάβουμε ότι κανένας δεν είναι άμοιρος ευθυνών. Αν σε διατάζουν να κάνεις κάτι που προκαλεί κακό στον άλλον, στο συμπολίτη σου, σε έναν μετανάστη, σε έναν άνθρωπο (ή σε ένα ζώο, αλλά αυτό περιπλέκει πολύ τα πράγματα, εφόσον συνεχίζουμε να τρώμε κρέας), πρέπει να αρνηθείς να υπακούσεις. Ακόμα κι αν χάσεις το μπόνους παραγωγικότητας, την προαγωγή, την επανεκλογή, τη δουλειά σου.

Μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να αρνηθούμε να υπακούσουμε στις «μικρές» και καθημερινές εντολές βίας –με τις οποίες οι περισσότεροι ασυνείδητα συμμορφωνόμαστε, μόνο όταν θα είμαστε έτοιμοι να προβούμε σε μια γενικευμένη και μέχρι τέλους πολιτική, κοινωνική, καταναλωτική ανυπακοή, μόνο όταν μάθουμε να συμπεριφερόμαστε ως αυτεξούσιοι άνθρωποι και όχι ως ανεύθυνοι υπάλληλοι, μόνο τότε θα μπορέσουμε να γκρεμίσουμε τη λαίλαπα του νεοφιλελευθερισμού που μας θέλει υπάνθρωπους, υπάκουους και υπόδουλους.

Και μια τελευταία παρατήρηση:

Τα υποκείμενα του πειράματος του Μίλγκραμ, οι εθελοντές φοιτητές, μάθαιναν από εκείνον ποιος ήταν ο στόχος του πειράματος. Μάθαιναν ότι ο «μαθητευόμενος» ήταν ηθοποιός και ότι δεν είχε ποτέ υποστεί ηλεκτροσόκ. Ο Μίλγκραμ το έκανε αυτό για να τους ανακουφίσει, αλλά πέτυχε το ακριβώς αντίθετο. Αυτοί οι άνθρωποι, ειδικά το 65% που είχε φτάσει ως τον τελευταίο μοχλό, πέρασαν την υπόλοιπη ζωή τους κυνηγημένοι από τις Ερινύες της πράξης τους. Γιατί συνειδητοποίησαν ότι δεν ήταν τόσο αθώοι και τόσο «καλοί» όσο ήθελαν να πιστεύουν για τον εαυτό τους.

(Περισσότερα για το πείραμα του Μίλγκραμ μπορείτε να διαβάσετε στο υπέροχο βιβλίο της Lauren Slater: «Το κουτί της ψυχής», από τις εκδόσεις Οξύ, μετάφραση Δέσποινα Αλεξανδρή, 2009)

Πηγή: antikleidi.com

The happiest people pursue the most difficult problems

Ένα πολύ ωραίο άρθρο.

Lurking behind the question of jobs — whether there are enough of them, how hard we should work at them, and what kind the future will bring — is a major problem of job engagement. Too many people are tuned out, turned off, or ready to leave. But there’s one striking exception.

The happiest people I know are dedicated to dealing with the most difficult problems. Turning around inner city schools. Finding solutions to homelessness or unsafe drinking water. Supporting children with terminal illnesses. They face the seemingly worst of the world with a conviction that they can do something about it and serve others.

Ellen Goodman, a Pulitzer Prize-winning journalist (and long-time friend), has turned grief to social purpose. She was distraught over the treatment of her dying mother. After leaving her job as a syndicated columnist, she founded The Conversation Project, a campaign to get every family to face the difficult task of talking about death and end-of-life care.

Gilberto Dimenstein, another writer-turned-activist in Brazil, spreads happiness through social entrepreneurship. When famous Brazilian pianist Joao Carlos Martins lost the use of most of his fingers and almost gave into deepest despair, Dimenstein urged him to teach music to disadvantaged young people. A few years later, Martins, now a conductor, exudes happiness. He has nurtured musical talent throughout Brazil, brought his youth orchestras to play at Carnegie Hall and Lincoln Center in New York, and has even regained some use of his fingers.

For many social entrepreneurs, happiness comes from the feeling they are making a difference.

I see that same spirit in business teams creating new initiatives that they believe in. Gillette’s Himalayan project team took on the challenge of changing the way men shave in India, where the common practice of barbers using rusty blades broken in two caused bloody infections. A team member who initially didn’t want to leave Boston for India found it his most inspiring assignment. Similarly, Procter & Gamble’s Pampers team in Nigeria find happiness facing the problem of infant mortality and devising solutions, such as mobile clinics that sent a physician and two nurses to areas lacking access to health care.

In research for my book Evolve!, I identified three primary sources of motivation in high-innovation companies: mastery, membership, and meaning. Another M, money, turned out to be a distant fourth. Money acted as a scorecard, but it did not get people up-and-at ’em for the daily work, nor did it help people go home every day with a feeling of fulfillment.

People can be inspired to meet stretch goals and tackle impossible challenges if they care about the outcome. I’ll never forget the story of how a new general manager of the Daimler Benz operations in South Africa raised productivity and quality at the end of the apartheid era by giving the workers something to do that they valued: make a car for Nelson Mandela, just released from prison. A plant plagued by lost days, sluggish workers, and high rates of defects produced the car in record time with close to zero defects. The pride in giving Mandela the Mercedes, plus the feeling of achievement, helped the workers maintain a new level of performance. People stuck in boring, rote jobs will spring into action for causes they care about.

Heart-wrenching emotion also helps cultivate a human connection. It is hard to feel alone, or to whine about small things, when faced with really big matters of deprivation, poverty, and life or death. Social bonds and a feeling of membership augment the meaning that comes from values-based work.

Of course, daunting challenges can be demoralizing at times. City Year corps members working with at-risk middle school students with failing grades from dysfunctional homes see improvement one day, only to have new problems arise the next. Progress isn’t linear; it might not be apparent until after many long days of hard work have accumulated. It may show up in small victories, like a D student suddenly raising his hand in class because he understands the math principle. (I see this from service on the City Year board. You can find dozens of these stories on Twitter under #makebetterhappen.)

It’s now common to say that purpose is at the heart of leadership, and people should find their purpose and passion. I’d like to go a step further and urge that everyone regardless of their work situation, have a sense of responsibility for at least one aspect of changing the world. It’s as though we all have two jobs: our immediate tasks and the chance to make a difference.

Leaders everywhere should remember the M’s of motivation: mastery, membership, and meaning. Tapping these non-monetary rewards (while paying fairly) are central to engagement and happiness. And they are also likely to produce innovative solutions to difficult problems.

http://blogs.hbr.org/kanter/2013/04/to-find-happiness-at-work-tap.html?goback=.gde_2366430_member_231494521

Τα όρια των ορίων

Όλοι. όσοι είναι γονείς, έχουν να αντιμετωπίσουν το σημαντικό και δύσκολο ζήτημα των ορίων των παιδιών. Σε όλες τις συζητήσεις και ομάδες το θεμα αυτό τίθεται σχεδόν πρώτο, γεγονός που δηλώνει το άγχος και τη σύγχυση που επιφέρει το ζήτημα αυτό.

Είναι σίγουρο ότι τα παιδιά χρειάζονται και επιζητούν ένα οριοθετημένο και ασφαλές πλαίσιο, στο οποίο να λειτουργούν. Έχοντας την αίσθηση μιας σταθερούς και οριοθετημένης βάσης, μπορούν να δοκιμάζουν τον εαυτό και το περιβάλλον τους, να αναπτύσσουν τις ικανότητές τους και ένα αίσθημα αυτεπάρκειας και θετικής αυτοαντίληψης, ουσιαστικά δομικά στοιχεία της προσωπικότητάς τους. Φυσικά, το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να συμπληρώνεται και από αμέριστη αγάπη και υποστήριξη από τους γονείς, καθώς και από την πεποίθηση ότι θα μπορούν να απευθύνονται στους τελευταίους για οποιοδήποτε πρόβλημά τους.

Παρ’ όλ’ αυτά, η διαδικασία ανακάλυψης του εγώ και του κόσμου συνεπάγεται μίμηση γονικών και ενήλικων συμπεριφορών, ισχυρές απαιτήσεις και εκρήξεις θυμού όταν αυτές δεν πραματοποιούνται, και δοκιμασία σχέσεων με ομηλίκους, στις οποίες μπορεί να κυριαρχεί η επιθετικότητα ή/και η βία. Όλα αυτά και πολλά παραπάνω αποτελούν μια πρόκληση για τους γονείς και τους φέρνουν συχνά κοντά στα όριά τα δικά τους, δοκιμάζοντας τις αντοχές και τον ίδιο τον εαυτό τους.

Όταν αποφασίζει να βάλει κάποιος όρια στο παιδί, ιδανικά θα πρέπει να γνωρίζει το λόγο που το κάνει, το πότε και το πώς θα το κάνει, με ποιά μέσα και σε τι αποσκοπεί. Είναι συχνή παγίδα να βάζουμε όρια, γιατί «απλώς μπορούμε», λόγω θέσης ισχύως και να μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλο, προφανώς για να κάνουμε και τη δική μας ζωή ευκολότερη. Σημαντικότατη επιρροή αποτελεί και το κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο «απαιτεί» από το γονιό και το παιδί του συγκεκριμένες συμπεριφορές, και μέσα στο οποίο κάθε άλλος έχει μια άποψη για το τι πρέπει να γίνει.

Δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις στη θέσπιση ορίων, ούτε και «νταντάδες αμέσου δράσεως». Κάθε παιδί, και κατ’ επέκταση άτομο, είναι μια εντελώς διαφορετική προσωπικότητα και δεν υπάρχει αντιμετώπιση «one fits all». Σύμφωνα με την ιδιοσυγκρασία του παιδιού, θα πρέπει να επιλέξουμε ποιά  όρια επιθυμούμε να θέσουμε, και να παραμείνουμε αδιαπραγμάτευτοι σε αυτά. Ένα τέτοιο αδιαπραγμάτευτο όριο αφορά στην ασφάλειά του. Δεν μπορούν να γίνουν εκπτώσεις στο συγκεκριμένο τομέα. Από την άλλη πλευρά, δεν θα χαθεί ο κόσμος αν κάποια φορά δεν κοιμηθεί στην ώρα του και θελήσει να καθήσει μαζί μας, ή αν λερωθεί, κάνει φασαρία, το σπίτι άνω κάτω ή φάει και ένα μυρμήγκι (αν το θέλει!).

Οφείλουμε να αφήνουμε περιθώριο στα παιδιά να εκτονώνουν την ενέργεια και την περιέργειά τους, βοηθώντας τα έτσι να αισθανθούν εμπιστοσύνη στον εαυτό και τις ικανότητές τους και να εξερευνήσουν το κόσμο. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει μέσω του διαλόγου και κυρίως μέσα από το προσωπικό μας παράδειγμα (εξωλεκτικά ή λεκτικά), να υποστηρίζουμε αυτά που εννοούμε και να υποδεικνύουμε κανόνες και αρχές, σύμφωνα με τις οποίες θέλουμε να λειτουργούμε.

Μεγάλη προσοχή πρέπει να δοθεί στα διπλά μηνύματα, που πιθανόν να περνάμε στα παιδιά και να μην το καταλαβαίνουμε. Για παράδειγμα, αν το παιδί μας χτυπάει τους άλλους ή εμάς, δεν μπορούμε να το δείρουμε και μετά να του πούμε:»μη ξαναχτυπήσεις!!». Τα παιδιά προσέχουν κάθε στιγμή τη συμπεριφορά μας και θα τη μιμηθούν είτε το θέλουμε είτε όχι.

Ακόμη, δεν χρειάζεται να  ενδίδουμε στην κοινωνική πίεση, που περιμένει από εσάς να συμπεριφερθούμε με συγκεκριμένο τρόπο σε κάθε κατάσταση. Ας εμπιστευθούμε το ένστικτό μας για το τι είναι καλύτερο σε κάθε δεδομένη στιγμή και ας κρατάμε πάντα υπόψη μας ότι ο διάλογος και το πραγματικό ενδιαφέρον στα θέματα, που εμφανίζει τώρα το παιδί, θα μας αποζημιώσουν μακροπρόθεσμα.

Ο δρόμος είναι δύσκολος-μήπως να καλέσω τη νταντά εντέλει;

Κατερίνα.

Ένταξη και Ειδική Αγωγή

 Πολύς λόγος γίνεται για το πώς θα πρέπει να διδάσκονται  και άρα πού να εντάσσονται τα άτομα Ειδικής Αγωγής. Κατ’ αρχάς, σε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών όλοι δικαιούνται εκπαίδευσης και μάθησης και εξάλειψης κατηγοριοποιήσεων και στερεοτυπικών αντιλήψεων. Η μειωμένη ή απολεσθείσα λειτουργική ικανότητα άσκησης κάποιας δραστηριότητας λόγω βλάβης, η παρέκκλιση από τη «φυσιολογική» σωματική και νοητική ανάπτυξη και τα αποτελέσματα των παραπάνω δυσλειτουργιών αποτελούν κοινωνικό και όχι ατομικό ζήτημα, το οποίο οφείλει η πολιτεία, η κοινωνία και το εκπαιδευτικό σύστημα να αντιμετωπίσει.

Τις τελευταίες δεκαετίες δουλεύεται το σύστημα της σχολικής ενσωμάτωσης, περισσότερο βέβαια στο εξωτερικό. Η σχολική ενσωμάτωση αποτελεί προ-στάδιο της ένταξης των ατόμων στη κοινωνία και θέτει ως εκ των ουκ άνευ το μετασχηματισμό των σχολικών μονάδων σε οργανισμούς πρόθυμους και έτοιμους να δεχτούν όλο το μαθητικό πληθυσμό. Τα πλεονεκτήματα της ενσωμάτωσης αναφέρονται στο σχεδιασμό εξειδικευμένων προγραμμάτων, στην αρτιότερη υλικοτεχνική υποδομή, στην εφαρμογή νέων εκπαιδευτικών προσεγγίσεων, στη κινητοποίηση και συμμετοχή των γονέων, στην έμφαση σε μια ανθρωπιστική παιδαγωγική και τη μετακίνηση σε μια περισσότερο ψυχοπαιδαγωγική ερμηνεία και διάγνωση.

Κριτήρια επιτυχίας της παραπάνω προσέγγισης αποτελούν, βέβαια, η σύμπραξη των εμπλεκόμενων φορέων, η εξασφάλιση της γονικής υποστήριξης, η ολοκληρωμένη εκπαίδευση των ειδικών, η συνεργασία ανάμεσα στους δασκάλους και τους ειδικούς της Ειδικής Αγωγής, η προσαρμογή του επίσημου σχολικού προγράμματος, ο σχεδιασμός εξατομικευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, η ευελιξία στις στοχοθεσίες, ο κατάλληλος τεχνικός και εργονομικός εξοπλισμός, η χρησιμοποίηση και άλλων-εναλλακτικών- μεθόδων στα προγράμματα παρέμβασης.

Πιο σημαντικό από όλα τα κριτήρια, όμως, είναι η αντιμετώπιση του παιδιού ως ολοκληρωμένη και ενιαία προσωπικότητα, με σεβασμό στις ανάγκες και τη μοναδικότητά του. Ακόμα, όμως, πιο σημαντικό είναι να εστιάζουμε στις ικανότητες και τα προσωπικά χαρακτηριστικά των ατόμων και όχι στις ελλείψεις και τα μειονεκτήματά τους.

Όλα τα παραπάνω φαίνονται τουλάχιστον μακρινό όνειρο στην Ελλάδα σήμερα. Έγκειται πλέον στην ατομική ευθύνη του καθενός μας, από το ρόλο του, να αντιληφθεί την ουσία της Ειδικής Αγωγής και να συμβάλλει, ώστε ο καθένας να πραγματώσει το βίωμα της ζωής του, καταπώς το αντιλαμβάνεται.

Κατερίνα.

Ενισχύστε το ανοσοποιητικό σας με φυσικό τρόπο

Ένας από τους σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος είναι η σωστή διατροφή. Αυτό σημαίνει ότι όσοι κάνουν εξαντλητικές δίαιτες, με αποτέλεσμα η πρόσληψη καθημερινής ενέργειας μέσω της τροφής να είναι ανεπαρκής, εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να προσβληθούν από ιούς και λοιμώξεις. Το ίδιο συμβαίνει και σε όσους είναι παχύσαρκοι και περιλαμβάνουν πολλά λίπη στην καθημερινή τους διατροφή, καθώς με αυτό τον τρόπο επιβαρύνουν το συκώτι τους, η καλή λειτουργία του οποίου συμβάλλει σημαντικά στην προστασία μας από τις ασθένειες. Ακόμη όμως κι αν ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή είναι πολύ πιθανό να «κολλήσουμε» μία από τις άπειρες ιώσεις που κυκλοφορούν το χειμώνα ή να κρυώσουμε. «Παλιότερα οι άνθρωποι προσπαθούσαν να αντιμετωπίσουν τις ασθένειες με όσα “έβγαζε” ο κήπος τους. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, έπιναν χαμομήλι για να μαλακώσουν το λαιμό τους, ενώ στην Κύπρο χρησιμοποιούσαν το ζαμπούκο, γιατί αυτό διέθεταν σε αφθονία στη γη τους. Σήμερα, τα σύνορα έχουν πέσει και σε αυτό τον τομέα. Βότανα, ρίζες και φυτά που δεν φύονται στην ελληνική ύπαιθρο πωλούνται πλέον σε φαρμακεία και εξειδικευμένα καταστήματα, με αποτέλεσμα οι τρόποι και τα μέσα αντιμετώπισης να έχουν πολλαπλασιαστεί». Αφού, λοιπόν, διαθέτουμε ένα τόσο ισχυρό «φυσικό οπλοστάσιο», ας μάθουμε να το χρησιμοποιούμε προς όφελός μας!

Φάρμακα από τη γη

Εχινάκεια: Πριν από μερικά χρόνια, η εχινάκεια ήταν άγνωστη στους Έλληνες. Σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή βότανα στην αντιμετώπιση των ιώσεων και της γρίπης. Διαθέτει ισχυρή αντιμικροβιακή και αντικαταρροϊκή δράση και θεωρείται πολύ δραστική στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού. Θα τη βρείτε σε διάφορες μορφές: ως ρίζα, βάμμα ή ως αποξηραμένη δρόγη σε κάψουλα. Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως έγχυμα, αν και πιο δραστική θεωρείται όταν λαμβάνεται σε βάμμα. Για προληπτικούς λόγους, συστήνεται καθημερινή χρήση για 10 έως 20 ημέρες το μήνα, με μια δεκαήμερη διακοπή πριν αρχίσετε ξανά τη λήψη της. Πρέπει να γνωρίζετε ότι η συνεχής χρήση της για παρατεταμένα διαστήματα μπορεί να προκαλέσει αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και κάμψη του ανοσοποιητικού, οπότε χρησιμοποιήστε τη με μέτρο!

Pau d’arco: Πρόκειται για το φλοιό ενός φυτού που φύεται στη Νότια Αμερική και ενισχύει την άμυνα του οργανισμού. Η δράση του είναι τόσο προληπτική όσο και θεραπευτική. Θα το βρείτε στα φαρμακεία ως βάμμα ή σε κάψουλες και σε καταστήματα βοτάνων. Μπορείτε, επίσης, να το χρησιμοποιήσετε ως αφέψημα βράζοντας τον αποξηραμένο φλοιό μαζί με νερό για 10 περίπου λεπτά. Καλό είναι να μην το χρησιμοποιείτε για περισσότερο από μία συνεχόμενη εβδομάδα, εκτός και αν λάβετε διαφορετικές οδηγίες από το γιατρό ή το βοτανοθεραπευτή που σας παρακολουθεί.

Astragalus: Πρόκειται για ένα βότανο με αντιοξειδωτική δράση κατά των ελεύθερων ριζών που έχει πολύ καλά αποτελέσματα στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Στα ελληνικά λέγεται «Αστράγαλος ο Μεμβρανώδης», ενώ στην κινεζική βοτανοθεραπεία αναφέρεται ως «Huang qi». Σύμφωνα με την παραδοσιακή κινεζική ιατρική, βελτιώνει την ανοδική κίνηση της ενέργειας στο σώμα, ενισχύει το στοιχείο της φωτιάς και επιφέρει τόνωση, έλκοντας το γιανγκ προς τα επάνω. Η πιο συνηθισμένη μορφή που θα το βρείτε είναι σε κάψουλες, αλλά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την αποξηραμένη ρίζα του για να φτιάξετε αφέψημα (περίπου 9-12 γρ. του βοτάνου για 1 κούπα νερό). Θα το πιείτε για περίπου 3 εβδομάδες, με 1 εβδομάδα διακοπής στο τέλος του μήνα. Προσοχή, όμως! Δεν πρέπει να το καταναλώνετε αν έχετε ανεβάσει πυρετό, καθώς ενδέχεται να εντείνει τα συμπτώματα της αρρώστιας. Γι’ αυτό χρησιμοποιήστε το προληπτικά ή στην ανάρρωση.

Γλυκόριζα: Μπορείτε για προληπτικούς λόγους να πίνετε αφέψημα γλυκόριζας μία φορά την ημέρα. Στα φαρμακεία θα τη βρείτε ως βάμμα –που είναι πιο δραστικό-, ενώ κυκλοφορούν και καραμέλες για τον πονόλαιμο και το βήχα. Η γλυκόριζα σε βάμμα ή ως συστατικό μείγματος (που καθορίζεται από το γιατρό σας) χρησιμοποιείται κυρίως για να αντιμετωπίσει συμπτώματα ασθένειας που έχει ήδη εκδηλωθεί. Η χρήση της θα πρέπει να αποφεύγεται από άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση.

Πρόπολη: Αυτό το θαυματουργό μείγμα κηρωδών και ρητινωδών ουσιών, που αποτελεί την αποκλειστική τροφή της βασίλισσας μέλισσας, είναι γνωστό εδώ και χιλιάδες χρόνια. Ωστόσο, μόλις τις τελευταίες δεκαετίες μελετήθηκαν συστηματικά οι ιδιότητές του. Πρόκειται για μια πολυδύναμη δρόγη με αντιοξειδωτική και αντιβιοτική δράση που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τους ιούς, τόσο σε προληπτικό επίπεδο όσο και κατά την εκδήλωσή τους. Ως εκχύλισμα θεωρείται ιδανικό για γαργάρες και ψεκασμούς του λαιμού για την απομάκρυνση των μικροβίων. Κυκλοφορεί επίσης σε σκόνη και μπορείτε να διαλύετε 1 κουταλάκι του γλυκού σε 1 φλιτζάνι ζεστό νερό και να το πίνετε κάθε μέρα.

Ginseng: Το σιβηριανό ginseng δεν αυξάνει ιδιαίτερα την πίεση -αντίθετα με το κοινό ginseng- και θεωρείται ότι έχει πολύ καλά αποτελέσματα ως ενισχυτικό του ανοσοποιητικού συστήματος. Για να το χρησιμοποιήσετε ως αφέψημα, βράστε τη ρίζα (μαζί με το νερό). Μπορείτε να καταναλώνετε 1-2 φλιτζάνια την ημέρα για 1 μήνα. Μπορείτε να το βρείτε επίσης και σε κάψουλες.

Schisandra: Πρόκειται για καρπό που χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, ο οποίος όμως τον τελευταίο καιρό χρησιμοποιείται ευρέως και στη δυτική ιατρική. Είναι πολύ ευεργετικός για τη λειτουργία των πνευμόνων και του ανοσοποιητικού συστήματος. Μπορείτε να βρείτε αυτούσιο τον καρπό και να τον βράσετε ως αφέψημα (περίπου 9 γρ. για 1 φλιτζάνι νερό) ή να τον προμηθευτείτε σε ταμπλέτες. Ως αφέψημα, χρησιμοποιήστε το καθημερινά, για μικρά όμως χρονικά διαστήματα.

Ganoderma: Αυτό το κινεζικό μανιτάρι είναι ιδανικό για την τόνωση του οργανισμού. Θα το βρείτε σε αποξηραμένες φλοίδες, τις οποίες θα βράσετε (περίπου 9 γρ.) μαζί με 1 φλιτζάνι νερό. Μπορείτε να το πίνετε κάθε μέρα.

Σπιρουλίνα: Το «θαυματουργό φύκι» θεωρείται μια πλήρης τροφή. Περιλαμβάνει όλα τα βασικά αμινοξέα, περισσότερες από εκατό πολύτιμες για τον οργανισμό θρεπτικές ουσίες, αντιοξειδωτικά στοιχεία, μεγάλη ποσότητα σιδήρου και πρωτεΐνης. Για όλους αυτούς τους λόγους θεωρείται ότι η λή-ψη της σπιρουλίνας συμβάλλει και στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Θα τη βρείτε σε σκόνη, νιφάδες, κάψουλες ή σιρόπι. Ως σκόνη ή σε νιφάδες μπορείτε να τη διαλύσετε σε χυμό ή στο φαγητό (προσέξτε να μην είναι καυτό, γιατί ενδέχεται να χάσει μέρος των θρεπτικών της συστατικών).

Φασκόμηλο: Το φασκόμηλο είναι γνωστό και ως «βότανο της μακροζωίας». Τα συστατικά του δρουν ενάντια στις ελεύθερες ρίζες και συστήνεται ιδιαίτερα για την τόνωση της άμυνας του οργανισμού. Θα το βρείτε κυρίως σε αποξηραμένη μορφή. Μπορείτε να πίνετε ένα ποτήρι ρόφημα φασκόμηλο, αφού πρώτα ρίξετε μερικά από τα φύλλα του σε ζεστό νερό και το αφήσετε λίγα λεπτά να ελευθερώσει τα αιθέρια έλαιά του.

Τσάι του βουνού: Όλοι ξέρουμε το τσάι του βουνού, λίγοι είναι όμως αυτοί που γνωρίζουν την ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση του και το γεγονός ότι θεωρείται, μαζί με το φασκόμηλο, από τα πιο σημαντικά ροφήματα που ενισχύουν το ανοσοποιητικό και αντιμετωπίζουν τις ιώσεις και τα κρυολογήματα. Μπορείτε να πίνετε ένα φλιτζάνι τσάι καθημερινά και μάλιστα για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα από ό,τι συνήθως συστήνεται για τα περισσότερα βότανα. Εναλλακτικά, μπορείτε να χρησιμοποιείτε πράσινο τσάι, που είναι γνωστό για τις αντιοξειδωτικές του ιδιότητες.

Τι πρέπει να ξέρετε

Καλό είναι, πριν χρησιμοποιήσετε κάποιο από τα βότανα, να συμβουλευτείτε το γιατρό σας. Καθώς η δοσολογία στα έτοιμα παρασκευάσματα (κάψουλες, βάμμα, ταμπλέτες), που θα βρείτε στο φαρμακείο ή τα καταστήματα με βιολογικά προϊόντα, εξαρτάται από την περιεκτικότητα κάθε σκευάσματος, θα πρέπει πριν από τη λήψη τους να συμβουλευτείτε το γιατρό ή το φαρμακοποιό σας. Μην τα χρησιμοποιείτε σε περίπτωση εγκυμοσύνης, ούτε φυσικά εάν βρίσκεστε σε αγωγή ανοσοκαταστολής.

Ιχνοστοιχεία για δύναμη

Δύο από τα σημαντικότερα ιχνοστοιχεία για την καλή άμυνα του οργανισμού είναι το σελήνιο και ο ψευδάργυρος.

Το σελήνιο το βρίσκουμε κυρίως στα ψάρια, στα μαλάκια, στα σιτηρά, στο κρέας, στα αυγά, στα φιστίκια, στο ρύζι και στους ηλιόσπορους. O ψευδάργυρος βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στα οστρακοειδή, στο κόκκινο κρέας (μοσχάρι, αρνί, χοιρινό), στο συκώτι, στις σαρδέλες, στους κολοκυθόσπορους, στα σιτηρά, στα όσπρια και στα καρύδια.

Συνταγές για ισχυρά μείγματα

Πολλές φορές η συνύπαρξη δύο ή και περισσότερων βοτάνων σε ένα μείγμα έχει ακόμη πιο ευεργετικά αποτελέσματα, καθώς κάθε βότανο ενισχύει την επίδραση των υπολοίπων. • Αν νιώθετε ότι κάτι σας «τριγυρίζει», μπορείτε να φτιάξετε ένα ρόφημα με θυμάρι και φασκόμηλο. Αν σας ενοχλεί ο λαιμός σας, προσθέστε και λίγο μέλι.

• Αν τελικά αρρωστήσετε, θα σας βοηθήσει ένα ρόφημα εχινάκειας μαζί με φρέσκο χυμό πορτοκάλι, 2-3 φορές τη μέρα.

• Αν ανεβάσετε και πυρετό, θα σας ανακουφίσει ένα ρόφημα από άνθη ζαμπούκο μαζί με χαμομήλι και γλυκόριζα. Μπορείτε να το πίνετε έως 3 φορές τη μέρα για όσο διαρκεί η ασθένεια.

Τρόφιμα που καταπολεμούν τις ιώσεις 

Η σωστή διατροφή συμβάλλει επίσης στην καλή άμυνα του οργανισμού ενάντια στα κρυολογήματα και τους ιούς. Τα τρόφιμα που θωρακίζουν την υγεία είναι αυτά που περιέχουν αντιοξειδωτικές βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Στη συνέχεια αναφέρονται οι τροφές στις οποίες τα συστατικά αυτά βρίσκονται σε μεγάλη περιεκτικότητα.

• Τα ω-3 λιπαρά οξέα βοηθούν στην τόνωση του οργανισμού. Θα τα βρείτε σε λιπαρά ψάρια, όπως οι σαρδέλες, ο κολιός, το σκουμπρί, ο σολομός και η πέστροφα. Εκτός από τα ψάρια, ανιχνεύονται σε ξηρούς καρπούς, όπως τα φιστίκια, στο σουσάμι και κατά συνέπεια και στο σησαμέλαιο καθώς και στο λιναρόσπορο. • Η βιταμίνη C είναι ένας από τους καλύτερους συμμάχους του οργανισμού κατά των ιώσεων. Θα τη βρείτε σε μεγάλες συγκεντρώσεις σε ωμές κόκκινες και πράσινες πιπεριές, ακτινίδια, μπρόκολο (στον ατμό), ωμό λάχανο, φράουλες, πορτοκάλια και χυμό ντομάτας.

• Το β-καροτένιο συμβάλλει επίσης στην άμυνα του οργανισμού. Περιέχεται κυρίως σε φρούτα και λαχανικά με έντονο κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα, όπως τα καρότα αλλά και η ντομάτα, και στα πράσινα λαχανικά, όπως το μαρούλι, το σπανάκι και το μπρόκολο.

• Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη Ε, όπως το ελαιόλαδο, οι ξηροί καρποί, τα σκουρόχρωμα φυλλώδη λαχανικά και το κρασί, είναι επίσης σημαντικές για την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

• Το σκόρδο είναι παραδοσιακά μια τροφή που ευεργετεί τον οργανισμό επειδή περιέχει την ουσία αλισίνη, που έχει έντονη αντιμικροβιακή δράση.
• Τέλος, η κατανάλωση μανιταριών shiitake και maitake συμβάλλει επίσης στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού.

Τι προσφέρουν τα προβιοτικά

Oι τροφές που περιέχουν προβιοτικά θωρακίζουν επίσης την άμυνα του οργανισμού, καθώς τον εφοδιάζουν με ευεργετικά βακτηρίδια που αντιμετωπίζουν και καταπολεμούν τους ιούς. Στη διατροφή μας λαμβάνουμε τα προβιοτικά κυρίως μέσω του γάλακτος, του γιαουρτιού και γενικώς των γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση.

ΠΗΓΗ:www.vita.gr

Ρέικι, το ευεργετικό άγγιγμα

Ρέικι σημαίνει “ζωτική ενέργεια της ζωής” δηλαδή η ενέργεια που βρίσκεται άφθονη στο σύμπαν και στην φύση και η οποία προσφέρει την ζωτικότητα. Είναι μία αρχαία ιαπωνική θεραπεία η οποία ξανά ανακαλύφθηκε το 1922 από τον Μικάο Ουσούι ο οποίος αποκάλυψε την έμφυτη ικανότητα για αυτοθεραπεία.

Το Ρέικι δεν είναι κάτι καινούργιο καθώς το συναντάμε από την αρχαιότητα σε διάφορους πολιτισμούς ακόμα και στην αρχαία Ελλάδα. Στην Ελληνική μυθολογία ο Χείρων, ο σοφός Κένταυρος δίδαξε τον Ασκληπιό, θεό της ιατρικής, την θεραπεία με το άγγιγμα των χεριών. Η πρακτική αυτή ήταν τόσο σεβαστή που τα αγάλματα του Ασκληπιού είχαν επίχρυσα χέρια και συμβολίζουν την δύναμη της αφής στην θεραπεία. Στην πραγματικότητα, το άγγιγμα των χεριών για την ανακούφιση του πόνου αποτελεί έμφυτο ένστικτο.

Το Ρέικι χαρακτηρίζεται ολιστική θεραπεία καθώς δρα σε όλα τα επίπεδα, φυσικό, συναισθηματικό, νοητικό και πνευματικό. Προάγει συναισθηματική και σωματική δύναμη και ευεξία. Απομακρύνει ενεργειακά μπλοκαρίσματα και ενισχύει όλες τις λειτουργίες του σώματος. Το Ρέικι είναι έξυπνο καθώς η ενέργεια πάει ακριβώς εκεί που την χρειάζεται ο θεραπευόμενος και προσαρμόζεται στις ανάγκες του κάθε ατόμου. Προσφέρει βαθιά χαλάρωση και αναζωογόνηση του πνεύματος και του σώματος.

Μια συνεδρία Ρέικι διαρκεί περίπου μία ώρα και γίνεται πάνω από τα ρούχα. Κατά τη διάρκειά της ο ασκών του Ρέικι ακουμπάει τις παλάμες του σε διάφορα σημεία του σώματος και μεταδίδει καθαρή θεραπευτική ενέργεια. Το άτομο που λαμβάνει Ρέικι μπορεί να νιώσει την ενέργεια αυτή σαν θερμότητα  μαγνητισμό, ηλεκτρισμό, κρύο, μυρμήγκιασμα ή ακόμα και σαν βαθιά ηρεμία,  κλπ. Σταδιακά το Ρέικι καθαρίζει το σώμα, το νου και το πνεύμα, εξισορροπώντας και ενδυναμώνοντας το άτομο με ασφάλεια και γαλήνη. Η χαλάρωση και η αρμονία που προσφέρει είναι ουσιαστικά το πλαίσιο και η βάση για κάθε αλλαγή, ανάπτυξη και αυτοβελτίωση.

Το Ρέικι ως θεραπευτική ενεργειακή μέθοδος δεν αντικαθιστά την ιατρική περίθαλψη. Οι ασκούντες του Ρεικι δεν μπορούν να υποσχεθούν θεραπεία ή λύση του προβλήματος παρά μόνο ολική χαλάρωση μέσω της οποίας μπορεί να επέλθει η αυτοϊαση ή η καλυτέρευση ενός προβλήματος υγείας.

Το Ρέικι δεν είναι φάρμακο. Οι πρακτικοί του Ρέικι δεν παρεμβαίνουν ποτέ στον ιατρικό ή φαρμακευτικό τομέα και σε καμία περίπτωση δεν κάνουν διαγνώσεις. Το Ρέικι είναι ήπιο και ασφαλές για όλους, δεν έχει παρενέργειες  και μπορεί να συνδυαστεί με κάθε εναλλακτική και συμβατική μέθοδο και θεραπεία.

Ιφιγένεια